Moeder Gods van Jeruzalem

Geplaatst op 20 juni 2007

Moeder Gods

Naar een icoon uit Rusland, 15^e eeuw

De afbeelding

Ook wel ‘Jerusalimskaja’ genaamd. Het is een icoon van het Hodegetria-type, maar dan in spiegelbeeld. Het kind zit op de rechterarm van de Moeder Gods – bij de Moeder Gods Hodegetria is dat op de linkerarm – met Zijn rechterbeen over het linker geslagen. In Zijn linkerhand heeft Hij een codex of boekrol. Zijn moeder wijst met haar linkerhand naar Hem. De omslag van haar purperen mantel is grijsgroen, evenals het onderkleed van moeder en kind. Dit is kenmerkend voor Jerusalimskaja-ikonen. De drie sterren op Maria’s voorhoofd en schouders symboliseren haar maagdelijkheid vóór, tijdens en na de geboorte van Christus.

Volgens de legende zou het prototype of oericoon in Getsemane geschilderd zijn door de evangelist Lucas, 15 jaar na de Hemelvaart van Christus. Daarna volgen vele omzwervingen. De Byzantijnse keizer Leo VI (886-912) zou de icoon hebben meegenomen naar Constantinopel. Via Korsun belandt de icoon in Kiev. Vorst Vladimir van Kiev geeft haar aan de inwoners van Novgorod bij gelegenheid van hun kerstening, waarna de icoon 400 jaar in de Sophia-kathedraal wordt vereerd. In 1571 neemt Ivan de Verschrikkelijke de icoon als oorlogsbuit mee naar de Uspenskijkathedraal van het Kremlin in Moskou, vanwaar ze tenslotte in 1812 door de Fransen (ook weer als oorlogsbuit) naar de Notre Dame te Parijs wordt gebracht.

Inscripties

IC XC (‘Jezus Christus’)
ΜΡ θΥ (Meter Theou, ‘Moeder Gods’)

06-2007