Heilige Antonius abt (de Grote) met het varken

Geplaatst op 14 december 2022

Heiligen

De afbeelding

Naar een icoon uit de kerk van Lézat.

Antonius de Grote is een historische figuur die van 251 tot 356 leefde in Egypte.Toen hij ongeveer 20 jaar was, stierven zijn ouders. Hij gaf al zijn bezittingen aan de armen en vestigde zich als eremiet (kluizenaar) in de woestijn. Na verloop van tijd verzamelden zich volgelingen om hem heen, die met hem een ascetisch en contemplatief leven leidden. Zij vormden zo, in feite, de eerste kloostergemeenschap. Antonius wordt dan ook beschouwd als de grondlegger van het kloosterleven. Antonius werd zijn hele leven lang blootgesteld aan de meest afschrikwekkende verzoekingen, zoals aan boze geesten in de gestalte van wilde dieren, die hem kwelden en pijnigden. Al snel na zijn dood werd hij als heilige vereerd en zijn en zijn gebeente wordt sinds 1491 in Saint-Julien in Arles (Frankrijk) vereerd.

Sinds de middeleeuwen wordt hij met een varken afgebeeld. De Antonieten mochten namelijk, als dank en vergoeding voor de verpleging van de zieken, voornamelijk lijders aan gangreen (Antoniusvuur), hun varkens vrij in de dorpen laten rondlopen om zo voedsel bij elkaar te scharrelen. Op 17 januari, de feestdag van de heilige Antonius, werden de inmiddels vette varkens geslacht en werd het vlees verdeeld onder de armen en zieken die verpleegd werden in de hospitalen van de Antonieten.

Op deze icoon is de heilige afgebeeld met een varkentje, dat zich in een donkere grot bevindt. Het varkentje wordt volgens sommigen ook wel beschouwd als de assistent van de heilige in duistere, onderwereldse betrekkingen, of precies het tegenovergestelde: als het symbool van vraatzucht.

Inscripties

`O HAΓΙOC ANTONIOC (Heilige Antonius)</p)

De tekst op de boekrol luidt: ‘Ik zag de valstrikken van de duivel over de aarde uitgespreid’ (ΙΔΟΝ ΕΓω ΤΑC ΠΑΓΙΔΑC ΤΟΥ ΔΙ(α)ΒΟΛΟΥ ΥΠΛωΜΕΝΑC EΝ TH ΓH)

Eerder door mij geschilderde afbeeldingen van de heilige: Heilige Antonius Abt