Heilige Iris en Andreas

Geplaatst op 21 juli 2025

Heiligen

Tweeluik van de heilige Iris (Raisa, Irida) en Andreas

Sint Iris, ook bekend als Iris, Ir(a)ida, Irais, Herais of Rhais, was de dochter van Petrus, een christelijke priester in Alexandrië. Op twaalfjarige leeftijd ging ze wonen in een vrouwenklooster in Tamman. Op een dag in 303 na Chr. ging ze samen met andere nonnen naar een put om water te halen. Het was tijdens de christenvervolgingen onder keizer Diocletianus. Onderweg zagen ze een schip met een groep nonnen, monniken en andere christenen in ketenen, die werden mishandeld. Iris berispte Loukianos en zijn mannen vanwege de mishandelingen en werd daarop zelf ook gevangen genomen. Toen Loukianos schreeuwde: “Ik spuug op de christelijke God”, protesteerde Rais, stapte naar voren en spuwde de tiran in het gezicht. Loukianos beval vervolgens dat het meisje gemarteld en onthoofd moest worden. Toen het schip Antinoöpolis had bereikt , was Iris een van de eersten die werd onthoofd.

De heilige Andreas was een van de twaalf apostelen. Hij wordt beschouwd als de stichter en eerste bisschop van de kerk van Byzantium. Andreas werd geboren in Betsaïda (Johannes 1:44). Hij was aanvankelijk een leerling van Johannes de Doper (Johannes 1:40,41) en net als zijn broer Petrus visser van beroep (Marcus 1:16). Andreas werd in Achaia aan een X-vormig kruis gekruisigd (andreaskruis). Nadat hij door zeven soldaten zwaar was gegeseld, bonden zij zijn lichaam met koorden aan het kruis om zijn lijden te verlengen. Andreas zou begraven zijn in de Griekse stad Patras, waar hij nog steeds een bijzondere verering geniet.

Iconografie
Beide heiligen zijn ten halve lijve afgebeeld, met een martelaarskruis in de hand. Daarnaast houdt Andreas ook een boekrol vast.

Inscripties

Ή  AΓίΑ ΙΡΙΔΑ (De heilige Irida, Gr)

`O HAΓΙOC ANΔΡEAC (de heilige Andreas, Gr)