Moeder Gods van Vladimir

Geplaatst op 11 september 2003

Moeder Gods

Naar een Russische icoon uit de 12^e eeuw. Dit is de eerste door mij geschilderde icoon.

De afbeelding

Moeder Gods van Vladimir (‘Vladimirskaja’). Deze icoon is van het Eleousa-type. Eleousa is Grieks voor ‘barmhartige’. De oer-icoon werd in opdracht van vorst Isjaslav van Kiev in Constantinopel geschilderd. Via Kiev kwam de icoon in Vladimir (vandaar de naam Vladimirskaja) terecht, en tenslotte in Moskou, dat in 1395 juist door de Mongolen dreigde te worden veroverd. Door het ronddragen van deze icoon in een processie door de stad, zou Moskou dit lot bespaard zijn gebleven. Hierna werd de icoon het voorwerp van diepe verering en kreeg een plaats in de Hemelvaartskathedraal van het Kremlin. Sinds de revolutie van 1917 bevindt ze zich in de Tretjakov-Galerij, het belangrijkste iconenmuseum van Rusland in Moskou.

Op de afbeelding vlijt Jezus zich teder tegen de wang van Zijn moeder. Hij heeft een arm om haar hals geslagen. De uitdrukking van Maria is diepbedroefd. Karakteristiek is verder de ontblote voetzool van het kind, verwijzend naar Zijn toekomstig lijden. De Moeder Gods is gekleed in een maphorion, een purperen mantel. Purper is een keizerlijke kleur. De mantel is voorzien van drie sterren, die de Triniteit (Drie-eenheid) in haar symboliseren, ofwel als tekens van haar maagdelijkheid vóór, tijdens en na de geboorte kunnen worden beschouwd.
Het kleed van het kind is goudkleurig, een kleur die verwijst naar het eeuwige licht, de goddelijke zonneglans.

Inscripties

ΜΡ θΥ (Meter Theou, ‘Moeder Gods’)
IC XC (‘Jezus Christus’)
‘OωΝ (‘De Zijnde’, ‘Hij Die Is’)

2003