Vurige Hemelvaart van de Profeet Elia

Geplaatst op 17 januari 2012

Heiligen

De afbeelding

Naar een Russische icoon uit het derde kwart van de 19e eeuw.

Elia leefde in de 9e eeuw voor Christus, ten tijde van koning Achab, in het gebied ten oosten van de Jordaan. Zijn naam is afgeleid van ‘Elijahu’ (Hebreeuws) en betekent ‘Mijn God is Jahweh’. Elia wordt gezien als een prefiguratie van zowel Johannes de Voorloper als Christus zelf. Zijn hemelvaart wordt gezien als een voorafbeelding van de hemelvaart van Christus, het brood waarvan de raven hem voorzien als voorafbeelding van het brood van de eucharistie.

Op deze icoon zijn verschillende episodes uit het leven van de profeet afgebeeld (vita-icoon).

In het midden is te zien hoe Eilia, op de vlucht voor Achab, zich heeft verscholen in de grot van Kerit. Hij kijkt omhoog naar een raaf, die hem in opdracht van God brood komt brengen. Elia is weergegeven als een oude man met een baard, gekleed in een met bont gevoerde mantel. In de linker bovenhoek is God zelf afgebeeld, in een wit gewaad.

Daaronder is een brandend altaar te zien, waarbij Elia knielt. Op dit altaar worden door de vereerders van Baäl offergaven verzameld. God komt Elia in zijn strijd tegen afgoderij te hulp en laat vuur neerdalen op dit altaar zodat het wordt vernietigd.

Linksonder is te zien hoe een engel Elia, die onder een boom / bremstruik ligt, wekt uit de slaap der ontmoediging. Elia is namelijk na zijn pogingen om de heidense profeten te bestrijden vermoeid en vrezend voor zijn leven de woestijn in gevlucht. De engel wekt de in slaap gevallen profeet, spreekt hem moed in en geeft hem voedsel om aan te sterken, zodat hij zijn tocht van 40 dagen door de woestijn kan volbrengen.

Rechtsonder is te zien hoe Elia samen met zijn volgeling Elisa, bij de Jordaan aankomt en zijn wonderdadige mantel over de rivier de Jordaan werpt, zodat zij deze droogvoets kunnen oversteken.

Midden boven is de hemelvaart van de profeet afgebeeld. Elia vaart in een wagentje met vier wielen, getrokken door vier paarden, ten hemel . Hij werpt zijn wonderdadige mantel naar zijn opvolger, Elisa, die nog op aarde is.

Bij de verspreiding van het christendom heeft Elia in Griekenland de rol van Helios, de zonnegod, die zich met een vurige wagen langs het firmament voortbewoog, overgenomen. In Rusland, met name in de omgeving van Novgorod, nam hij de rol over van de oud Slavische god Perun, de God van donder en bliksem, vergelijkbaar met de Germaanse goden Donar en Thor. Het feest van Elia wordt in de orthodoxe kerk gevierd op 20 juli.

Inscripties

ὤϭpa ὤгннoиє вocxoждєиїє стаro пррока илий (Beeltenis / icoon van de vurige hemelvaart van de heilige profeet Elia)

01-2012