Deësis

Geplaatst op 1 augustus 2011

Christus

Naar de ikonen van het Hilandarklooster op de Berg Athos, eind 14^e eeuw.

De afbeelding

Deësis of Gebedsrij. ‘Deësis’ is het Griekse woord voor ‘verzoek’. Een deësis is een vast onderdeel van een iconostase. De in het midden afgebeelde Christus Pantocrator wordt geflankeerd door de Moeder Gods en Johannes de Voorloper. Links van Maria bevindt zich de aartsengel Michaël, rechts van Johannes de aartsengel Gabriël.

Christus is ‘en face’ uitgebeeld en lijkt daardoor meer verheven, ontzag inboezemend, en zodoende minder toegankelijk. Maria en Johannes worden van opzij afgebeeld, om te laten zien dat zij een intermediair vormen tussen de beschouwer en Christus. Maria en Johannes neigen nederig het hoofd en heffen, als voorsprekers van de mensheid, de handen smekend op.

Michaël is de aanvoerder van de hemelse heerscharen, de vechter tegen het kwaad, en hij zal op de dag van het Laatste Oordeel de zielen van de mensen wegen. Gabriël is de verkondiger van de Blijde Boodschap.

Inscripties

De inscripties op de iconen luiden:
De aartsengel Michael, de Moeder Gods, Jezus Christus, Johannes de Voorloper, de aartsengel Gabriël.

08-2011