Geboorte van Christus

Geplaatst op 24 november 2012

Feestdagen

De afbeelding

Op deze kersticoon is de geboorte van Christus afgebeeld, maar ook de gebeurtenissen daarna.

Allereerst het tafereel in het midden: Het verhaal begint eigenlijk links onder. Daar is Jozef afgebeeld, in diepe slaap. In een droom verschijnt hem de engel Gabriel, die hem zegt dat hij niet moet twijfelen, en Maria, die in verwachting was, moet trouwen. Het kind dat zij droeg was immers van de Heilige Geest.

Vervolgens gaat het verhaal in het midden verder. Daar is een grot afgebeeld. De grot neemt, volgens de oude icoontraditie, een centrale plaats in: in de bergachtige omgeving van Bethlehem bevonden zich veel grotten waar herders ’s avonds met hun kudde overnachtten. In een dergelijke grot zouden Maria en Jozef ook onderdak gevonden hebben en zou de geboorte van Christus hebben plaatsgevonden. De duistere grot heeft ook een diepere betekenis: het is een symbool van de nog niet verloste wereld die in de macht van het kwaad is.

De os en de ezel (op iconen is de ezel een wit paard) zijn in de iconografie terecht gekomen vanwege een uitspraak van Jesaja (1,3): ‘Een os kent zijn eigenaar, een ezel de krib van zijn meester; maar Israël weet van niets, mijn volk heeft geen begrip’.

De engelen zijn boodschappers (Gabriel brengt het nieuws aan de herders, rechtsboven het goede nieuws, daarboven zweven nog drie engelen.

Rechtsonder is te zien hoe de drie wijzen het kind eren, in hun handen de kostbare geschenken, midden onder een dienaar met hun paarden. De drie wijzen zijn van verschillende leeftijden: jong, volwassen en oud en representeren aldus de verschillende generaties.

Tenslotte is links boven de vlucht naar Egypte te zien.

Inscripties

обра рожетва гаа иашего їса хрта. Dit betekent: Afbeelding/icoon van de geboorte van onze heer Jezus Christus.

11-2012