Anastasis met scènes uit het lijdensverhaal

Geplaatst op 5 november 2025

Feestdagen

Paasicoon met randtaferelen uit het lijdensverhaal.
In het midden een afbeelding van de Anastasis (Grieks voor ‘Opstanding’) ook wel ‘Nederdaling ter helle’ of ‘Opstanding door Christus’ genoemd. De voorstelling is onder meer gebaseerd op het apocriefe evangelie van Nicodemus: in de dagen tussen zijn dood en zijn verrijzenis zou Christus zijn afgedaald naar het voorgeborchte van de hel, naar het dodenrijk, om de zielen van de rechtvaardige mensen uit voorchristelijke tijden te bevrijden. Het paradijs was immers na de zondeval gesloten en werd door Christus’ kruisdood pas weer geopend.

Iconografie
Adam, de langst wachtende, wordt door Christus bij de pols genomen (daar bevindt zich de levensslagader), omhoog getrokken en tot leven gewekt. Vervolgens is het de beurt aan Eva, de koningen David en Salomo, Abel (de herdersjongen), Johannes de Voorloper en anderen. Christus, gekleed in een stralend gewaad, is omgeven door een mandorla, een amandelvormig aureool dat zijn hele figuur omvat.
De taferelen op de randen, van links naar rechts en van boven naar onder:
1.   De voetwassing
2.   Het laatste Avondmaal
3.   Christus in Getsemane
4.   Christus voor Pontius Pilatus
5.   Christus die zijn kruis draagt
6.   De val onder het kruis
7,   De kruisiging
8.   Maria en Johannes onder het kruis
9.   De kruisafname
10. De vrouwen bij het lege graf

Inscripties
ВоСКРЕСЕНIЕ ХРИСТОВО (Verrijzenis van Christus).
Op het plakkaat bovenaan het kruis bij afb. 8 staat:
Ц[А]РЬ СЛ[А]ВЫ(TSAR SLAVUI). Dit betekent Koning in Glorie