Gastvrijheid van Abraham (Philoxenie)

Geplaatst op 25 augustus 2018

Engelen

Ook wel Heilige Drie-eenheid of Oudtestamentische Triniteit genoemd. Deze icoon is geschilderd naar de beroemde icoon van de hand van Simon Ushakov uit 1671. De icoon bevindt zich in het Russisch Museum in Sint Petersburg.

De afbeelding

Afgebeeld zijn de drie engelen die door Abraham gastvrij worden ontvangen. (‘Philoxenie’ betekent ‘gastvrijheid’). Van deze bijzondere bezoekers verneemt Abraham dat zijn vrouw Sara, ofschoon ze al oud is, een zoon zal baren. De drie engelen worden gezien als een prefiguratie van de Triniteit, de Drie-eenheid van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Het gastmaal dat wordt aangeboden, verwijst naar de eucharistie.
Links op de achtergrond staat het huis van Abraham, rechts een berg en in het midden een eik uit de bossen van Mamre.

Het purperen kleed van de middelste engel wijst erop dat hij mogelijk Christus personifieert. Hij zegent de beker op tafel met zijn rechter hand. De engel aan de linker kant zou God de Vader zijn, de engel rechts de Heilige Geest. De drie engelen hebben elk een polos (bodestaf) in de linker hand.

Inscripties
De inscriptie op de icoon luidt: ‘Swatiie Trojtsa’ (De heilige Drie-eenheid)

Simon Ushakov (1626-1686) was een Russische kunstenaar die op 22-jarige leeftijd werd toegelaten tot de tsarenwerkplaats. In 1664 werd hij zelfs hoofd van de keizerlijke ateliers en kreeg hij de supervisie over de iconenschilderkunst in heel Rusland. Hij bewonderde de naturalistische West-Europese kunst, met name de Italiaanse. Vooral in de achtergronden op iconen werden Italiaanse invloeden zichtbaar. Simon Ushakov concentreerde zich op het schilderen van gezichten. Het schilderen van kleding en achtergronden liet hij over aan zijn leerlingen. De gezichten op zijn iconen hebben een lieflijk, geïdealiseerd karakter met naturalistisch geschilderde ogen. Ushakov wordt daarom ook wel de Russische Raphael genoemd.