Geboorte van Christus, Tederheidsicoon

Geplaatst op 24 juli 2022

Feestdagen

Deze icoon heb ik al verscheidene keren eerder mogen maken. Telkens wordt het toch weer een klein beetje anders.
Eerdere versies ziet u hieronder.

Het is een detail van een grotere afbeelding van de geboorte van Christus. Opvallend is dat de moeder zich liefdevol over haar pasgeboren zoon buigt. Hun wangen raken elkaar. Daarom zou deze icoon ook als een afbeelding van de Moeder Gods van de Tederheid kunnen gelden.

Op veel kersticonen wendt de Moeder haar blik af van haar zoon. Daarmee wordt de goddelijke natuur van het kind symbolisch weergegeven. Hij heeft als zoon van God geen menselijke verzorging nodig. Daarnaast is vaak te zien dat hij wordt gebaad. Zo wordt zijn menselijke natuur aangeduid. Hij is immers zowel goddelijk als menselijk.

Opmerkelijk bij deze icoon is dat de mantel van de moeder blauw van kleur is. (Haar mantel is op orthodoxe iconen meestal purper, een keizerlijke kleur). Op haar kap en schouders bevinden zich drie sterren, die symbool staan voor de Triniteit, maar ook voor haar maagdelijkheid vóór, tijdens en na de geboorte. Een oud Syrisch symbool, volgens Karin Braamhorst. Bij Syrische prinsessen werden drie sterren op de bruidssluier geborduurd. Deze sterren kunnen ook zijn afgeleid van de fibulae, waarmee vrouwen in het Romeinse rijk hun mantel vast speldden.

Het kind ligt in een op een sarcofaag lijkende voerbak, verwijzend naar zijn dood en opstanding.

Inscripties

Christus heeft, zoals altijd op iconen, een kruisnimbus.

MP θY (Meter Theou, Moeder Gods) en IC XC (Jezus Christus)

Formaat: 20 x 25 cm, houten paneel, eitempera, bladgoud